رسیدگی جنسی مولدین خاویاری و اثر استرس در روند آن
ایجاد شـرایط بهینـه برای رسیدگی جنسی مولدین خاویاری امری بسیار مهم می باشد کـه اگـر مـورد توجه قرار نگیرد، منجر به بروز ناهنجاری های در سطح تخمدان و روند تشکیل تخمکها در ماهیـان بـه ویـژه در مراحـل پایـانی اووژنز می گردد
عوامل ایجاد کننده ناهنجاری در تخمدان:
از موارد مهم بروز ناهنجاری در تخمدان و تخمکها مـیتـوان به نوسانات دمایی، تغذیه نامناسب، استرسهای محیطی و استرسهای شدید ناشی از دستکاری های نادرست اشاره نمود.
در شرایط نامناسب محیطی، رسیدگی جنسی مولدین غیر هماهنگ شده و یا یكی از سیكلهای تولیدمثلی و رشد نهایی تخمدان و تخمكها به صورت طبیعی اتفاق نمی افتد.
دستكاری می تواند عامل استرسی مهمی در مولدین ماهیان خاویاری باشد، بطوریكه استرس ناشی از دستكاری در ماهی ازون برون میتواند حالت فیزیولوژیك اولیه فولیكول ها را تغییر داده و در نهایت باعث تغییر روند عملکرد فولیكولها و ایجاد ناهنجاری ها شود.
تاثیر سوند زدن در مولدین تاسماهی
سوند زدن نابجا و نادرست می تواند استرس شدیدی به مولدین وارد نماید و حالت فیزیولوژیک اولیه تخمدان و روند رشد تخمکها را تغییر دهد..
استرس بر میزان هورمونهای تولید مثلی همچون تستسترون اثر گذار بوده و همچنین تعییر در سطوح هورمونهای تولید مثلی سبب عملکرد غیر عادی سیستم تولید مثل و روند ویتلوژنز می گردد.
از طرفی تغییر سطوح هورمون موثر در زرده سازی باعث اختلال در این روند شده در نتیجه تخمکها تخریب گردیده و در برخی موارد به صورت کیست های خونی ظاهر میگردند. همچنین استرس سبب افزایش کورتیزول شده و این هورمون غلظت تستسترون را تحت تاثیر قرار داده و سبب سست شدن و تخریب تخمکها در تخمدان می گردد.
تستوسترون نقش بسیار مهمی در مرحله پس از زرده سازی تا پایان و تکمیل پروسه رسیدگی ایفا می نماید.
کاهش معنی دار در میزان تستوسترون در انتهای مرحله زرده سازی می تواند منعکس کننده ساخته شدن استرادیول از تستوسترون باشد.
کاهش در تولید استرادیول میتواند باعث باقی ماندن فولیکول تخمدانی در مرحله پس از زرده سازی گردد و میتواند منجر به بروز ناهنجاری های فولیکولی تخمدان یا به شکل کیست های تخمدانی نمایان گردد.
تهیه و تنظیم: سمیه حسن پور لسکوکلایه
رفرنس
Ampbell, P., Pottinger, T., and Sumpter, J., 1994. Preliminary evidence that chronic confinement stress reduce the quality of gametes produced by brown and rainbow trout. Aquaculture, 120, PP: 151-169.
Bayunova L., Barannikova I., Semenkova T. (2002), Sturgeon stress reaction in aquaculture. Journal of Applied Ichthyology, 18: 397-404.
Bromley P.J., Ravier C., Witthames P.R. (2000), The influence of feeding regime on sexual maturation, fecundity and atresia in first- time spawning turbot. Journal of Fish Biology, :56:264-274.
Dettlaff, T. A., Ginsburg, A. S., and Schmalhausen, O. I., 1993. Sturgeon fishes. Developmental biology and aquaculture. Springer-Verlag, Berlin, 300 p.
Heather J Hamlin et al. Environ Sci. 2007. Stress and its relation to endocrine function in captive female Siberian sturgeon (Acipenser baeri).
Kime D. (1993), Classical and non-classical reproductive steroids in fish. Revista in Fish Biology, 3: 160-180.
Linares Casenave, J., Van Eenennaam, J. P., and Doroshov, S. I., 2002. Ultrastructural and histological observations on temperature- induced follicular ovarian atresia in the white sturgeon. Journal of Applied Ichthyology, 18, PP: 382–390.
Thomas, S., 1990. Molecular and biochemical responses of fish to stressors and their potential use in environmental monitoring. American Fisheries Society, 8, PP: 9-28.
ادامه مطالب مربوط به مولدین تاسماهی را از مقالات بعدی در همین سایت مطالعه فرمایید.